مجله سلامتی

کبد چرب و راه های تشخیص زود هنگام و درمان آن

کبد چرب | راه های تشخیص کبد چرب | انواع کبد چرب

کبد چرب که با نام استئاتوز کبدی نیز شناخته می شود‌، به دلیل تجمع چربی در کبد به وجود می آید. داشتن مقدار کمی چربی در کبد طبیعی است، اما تجمع بیش از حد آن یعنی زمانی که چربی به 5٪ تا 10٪ وزن کبد برسد، مشکل ساز خواهد شد. همانطور که می دانید، کبد دومین اندام بزرگ در بدن است که علاوه بر جذب مواد مغذی که از طریق خوردن و نوشیدن وارد بدن می شوند، خون را از مواد مضر پاکسازی می کند. چربی زیاد در کبد باعث التهاب کبد شده و علاوه بر ایجاد زخم و آسیب، در طولانی مدت می تواند منجر به نارسایی کبد شود. در ادامه با راه های تشخیص و درمان کبد چرب بیشتر آشنا خواهید شد.

انواع کبد های چرب

این بیماری به دو صورت زیر دسته بندی می شود:

  • کبد چرب الکلی (AFLD):

همانطور که از نام این بیماری پیداست، در اثر مصرف و نوشیدن زیاد الکل به وجود می آید. افرادی که بیش از حد از الکل استفاده می کنند، ممکن است به این بیماری مبتلا شوند. از آنجا که کبد الکل اضافی را تجزیه می کند، این کارکرد بیشتر می تواند منجر به آسیب سلول های کبدی و التهاب شود. در صورت عدم درمان این می تواند به هپاتیت الکلی یا سیروز تبدیل شود.

  • کبد چرب غیر الکلی(NAFLD):

این مشکل در افرادی که الکل مصرف نمی کنند، اما برنامه غذایی مناسبی ندارند، تشخیص داده می شود.

  • کبد چرب حاد بارداری:

این یکی از موارد نادر است و معمولاً در سه ماهه سوم بارداری ظاهر می شود که خطرات جدی برای سلامتی مادر و نوزاد به دنبال دارد.

علائم کبد چرب

در بسیاری از موارد، این بیماری بدون علائم ظاهر می شود. اما در صورت هر گونه احساس خستگی، ناراحتی یا درد در سمت راست و بالای شکم خود به پزشک مراجعه کنید. در دیگر موارد بر اساس نوع کبد چرب علائم ممکن است به شکل های مختلفی مانند موارد زیر ظاهر شوند:

• خارش
• تورم شکم
• زردی پوست و چشم
• کبودی و خونریزی آسان
• وجود رگهای عنکبوتی درست در زیر پوست
• تکلم و آشفتگی نامفهوم
• تغییرات رفتاری
در موارد حاد علایم به صورت زیر خواهند بود:
• خستگی و ضعف
• حالت تهوع، استفراغ و اسهال
• تکه های قرمز روی کف دست ها
• رگهای عنکبوتی زیر پوست بالای کمر
• مدفوع کم رنگ و تیره
• ادرار تیره
• تورم و درد شکم به دلیل تجمع مایعات
• تورم مچ پا و پاها
• خونریزی و کبودی آسان
• تغییر در قاعدگی
• سینه های بزرگ شده در مردان
• تورم کیسه بیضه
• از دست دادن میل جنسی
• گیجی، مشکل در تمرکز، از دست دادن حافظه و توهم

روش های تشخیص کبد چرب

  • معاینه بدنی:

از طریق لمس و فشار شکم توسط پزشک انجام می‌شود.

  • آزمایش خون:

این آزمایش برای تشخیص میزان آنزیم های کبدی است. آزمایش آلانین آمینوترانسفراز (ALT)، تست آسپارتات آمینوترانسفراز (AST) از مهم ترین این آزمایشات هستند.

  • تصویربرداری:

این آزمایش می تواند شامل سونوگرافی، سی تی اسکن یا اسکن ام آر آی باشد. از این طریق پزشک به میزان چربی در کبد پی خواهد برد.
استفاده از امواج صوتی با فرکانس پایین: این آزمایش با اندازه گیری سفتی کبد به بررسی میزان آسیب به کبد می پردازد.

  • نمونه برداری یا بیوپسی کبد:

این بهترین راه برای تعیین شدت بیماری کبدی است.

راه کار هایی برای درمان و پیشگیری

در حال حاضر هیچ دارویی قطعی برای درمان این بیماری مورد تایید قرار نگرفته است. اما پزشکان و متخصصان برای کنترل و معکوس کردن این بیماری راهکارهای زیر را توصیه می کنند:

• مصرف نوشیدنی های الکلی را برای همیشه کنار بگذارید.
• سبک زندگی خود را تغییر داده و به دنبال کاهش وزن باشید.
• در بیشتر روزهای هفته حداقل ۳۰ دقیقه ورزش و پیاده روی نمایید.
• مصرف مکمل‌ های ویتامین به خصوص ویتامین E را فراموش نکنید.
• رژیم غذایی غنی از مواد مغذی و کالری را دنبال کنید .
• مصرف انواع چربی های ترانس و اشباع شده را کنار بگذارید.
• از مصرف غذاهای فرآوری شده خودداری کنید.
• سبزیجات، میوه ها، حبوبات و غلات کامل را در برنامه رژیم غذایی خود قرار دهید.
• مصرف کربوهیدرات های تصفیه شده مانند برنج سفید و نان سفید را محدود کنید.
• قهوه بنوشید. مطالعات نشان داده افرادی که روزانه دو یا چند فنجان قهوه می نوشند کمتر در معرض بیماری کبد چرب قرار دارند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *